پیشگویی کننده های مصرف سیگار در نوجوانان پسر شهر همدان بر اساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده

سابقه و هدف: عوامل شناختی مرتبط با رفتارهای اجتماعی نقش تعیین کننده ای در تصمیم نوجوانان برای شروع مصرف سیگار دارند. بنابراین، مطالعه حاضر باهدف بررسی پیشگویی کننده های مصرف سیگار در بین نوجوانان شهر همدان با بهره گیری از نظریه رفتار برنامه ریزی شده انجام گردید.  مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی تحلیلی بر روی 810 نفر از نوجوانان پسر دبیرستانی شهر همدان با استفاده از روش نمونه گیری چندمرحله ای انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل اطلاعات جمعیت شناختی و پرسشنامه مبتنی بر سازه های نظریه رفتار برنامه ریزی شده بود که به روش خودگزارش دهی توسط شرکت کنندگان تکمیل گردید. داده ها با استفاده از ویرایش 18 نرم افزار spss و ویرایش 18 نرم افزار amos با به کارگیری آزمون های همبستگی پیرسون و شاخص های برازش مدل مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.  یافته ها: در کل 17.2 درصد از نوجوانان پسر به مصرف سیگار درگذشته اشاره نمودند. سازه های کنترل رفتاری درک شده، هنجارهای انتزاعی و نگرش به ترتیب بهترین پیش بینی کننده قصد مصرف سیگار بودند(0.001>p). همچنین کنترل رفتاری درک شده (β=-0.59، p<0.001) نسبت به قصد رفتاری (β=0.11، p<0.001) از قدرت پیش بینی کنندگی بالاتری برای پیش بینی رفتار برخوردار بود. در مدل معادلات ساختاری، 32 درصد از واریانس قصد رفتاری و 50 درصد از واریانس رفتار توسط سازه های نظریه تبیین گردید.  نتیجه گیری: نتایج حاکی از نقش کم رنگ قصد رفتاری در توصیف رفتار مصرف سیگار در بین نوجوانان پسر می باشد. بنابراین توجه به سایر عوامل روان شناختی مؤثر در فرآیند اخذ تصمیم برای مصرف دخانیات در بین نوجوانان ضروری به نظر می رسد.